Прапануем Вашай увазе сцэнарый каляднага спектакля “Святло Віфліемскай зоркі”.

 

1 сцэна – хата мудраца.

1 Мудрэц сядзіць хаты, вакол шмат папер, ён нешта крэсліць, вымярае.

Падыходзіць жонка і пачынае бурчэць:

Цэлымі днямі займаешся глупствам, а дах працякае, заўтра прыйдуць госці, а ў мяне няма новай хусткі, а табе і справы няма.

1 мудрэц: Ты жонка не разумееш, я на парозе вялікага адкрыцця, паглядзі на неба, вось Юпітэр, Сатурн, сузор’е Рыб…, хутка на небасхіле з’явіцца новая зорка, гэта значыць, на планеце з’явіцца самы вялікі чалавек у свеце, вялікі цар, аб гэтым кажуць прароцкія кнігі.

Жонка: Дзесьці хтосьці з’явіцца, нам да гэтага якая справа, у нас сваё жыццё, лепш бы людзям прадказваў іх будучыню, больш грошай бы зарабіў.

1 мудрэц: Эх, жонка, калі народзіцца вялікі цар, значыць, праз некаторы час ён можа напасці на нашу краіну і заваяваць яе, трэба нешта рабіць, трэба прыдумаць нешта, каб захаваць нашу краіну ад нападу.

Жонка: Хай аб гэтым цары, ды каралі думаюць, а ты аб сваёй сям’і лепш падумай, вось спалю ўсе твае паперы, будзеш знаць… (сыходзіць)

1 мудрэц выходзіць у двор і знаходзіць служку:

Ідзі да ўсіх мудрацоў горада, скажы, каб яны ўсё прыйшлі да мяне. Я маю важнае паведамленне!

Служка: Добра, мой гаспадзін. Слухайце ўсе! Прыходзьце да дома слаўнага мудраца Каспара. Ён мае для вас важную навіну!

Прыходзіць натоўп мудрацоў.

2мудрэц:

Што за навіну ты нам прынёс?

1 мудрэц: Ах, паважаныя і высокашаноўныя людзі нашага горада, я зрабіў найвялікшае адкрыццё, адкрыў новую зорку, яна хутка з’явіцца на небасхіле, а гэта значыць народзіцца найвялікшы чалавек на свеце, Цар цароў! Нам трэба неяк засцерагчы сябе і нашых дзяцей ад гэтага вялікага чалавека, калі ён заваюе ўвесь свет, нам не паздаровіцца, прапаноўваю…

2 мудрэц: Пачакай, пачакай, як ты вылічыў гэтую зорку?

1 мудрэц: Я перачытаў шмат старажытных прароцкіх кніг, вывучаў зоркі на небе, усё кажа аб новай зорцы і аб з’яўленні новага цара ў далёкай Юдэйскай краіне.

3 мудрэц: Калі сапраўды яна павінна з’явіцца?

1 мудрэц: Праз дзён пяць, я думаю, можа тыдзень.

4 мудрэц: Калі праз тыдзень з’явіцца гэтая зорка ў тым месцы, дзе ты паказаў, то я аддам табе свайго вярблюда.

2 мудрэц: Ціха, мы прыйдзем сюды роўна праз тыдзень, і калі твае разлікі дакладныя, я сам асабіста адпраўлюся ў шлях паглядзець на новага цара і пакланюся яму, і аддам яму шмат золата. Хто ведае, можа ён успомніць мяне і маё дабро і не зробіць мне зла, калі ўзвялічыцца і стане моцным.

Усе разышліся.

Жонка: Ох, ліханька якое, праз тыдзень не з’явіцца твая зорка, і будзе ўвесь горад над табой смяяцца, замест мудраца назавуць цябе дурнем! Лепш бы я выйшла замуж за булачніка.

1 мудрэц: Я веру, яна з’явіцца, і я адпраўлюся ў далёкі шлях за ёй, каб знайсці гэтага цара.

Аўтар: Мінуў тыдзень, і ўвечары пайшоў народ да хаты мудраца.

1 жанчына: Ну, і дзе ж яна, твая зорка?

2 жанчына: Ён, напэўна, памыліўся ў разліках!

3 жанчына: Казала ж я вам, што ўсё дарэмна! Няма ніякай зоркі!

4 жанчына: Такую даль пляліся. І зоркі няма, і цара ніякага няма!

2 мудрэц: Мы прыйшлі, паказвай нам сваю зорку!

1 мудрэц: Яшчэ трохі, і яна з’явіцца.

цішыня.

Аўтар: Мінула каля гадзіны, людзі зноў пачалі смяяцца, але вось яркае святло асвятліла неба і з’явілася зорка, усё замёрлі.

1 мудрэц: Я верыў, што яна з’явіцца, і я адпраўлюся ў далёкі шлях за ёй, каб знайсці гэтага цара.

1 мудрэц: Сябры мае, я адпраўляюся ў падарожжа, каб знайсці самага вялікага Цара на свеце, пакланіцца яму і прынесці дары, каб ён, калі вырасце, памілаваў нас, успомніўшы нашу павагу. Хто жадае ісці са мной?

2М: Я!

3М: Я таксама пайду!

4М: І я з вамі!

5М: Мне таксама хочацца пакланіцца вялікаму цару!

6М: Я адчуваю, што гэта падарожжа будзе цікавым!

4 мудрэц: Але што мы падорым вялікаму цару? Некалькі вярблюдаў?

3мудрэц: Не, гэта не падыходзіць, пакуль вярблюды дойдуць да цара, яны будуць у жудасным стане: раптам захварэюць, або ў іх поўсць жмуткамі павылазіць, і нам адсякуць галовы за такі падарунак.

2 мудрэц: Самы лепшы падарунак для цара – золата, яно ніколі не псуецца, не старэе, не выходзіць з моды, і без яго нават нам ніхто не дасць наблізіцца да таго цара.

1 мудрэц: Я згодзен з золатам, але трэба падарыць яшчэ што-небудзь каштоўнае.

5 мудрэц: Я падару яму ладан, у знак асаблівай глыбокай павагі.

6 мудрэц: А я падару яму мірру, гэты каштоўны алей, як знак прызнання ў ім праўдзівага Цара.

3 мудрэц: Але як мы знойдзем дарогу да цара?

1 мудрэц: Зорка сама пакажа нам шлях.

2 сцэна – пустыня

Аўтар: І вось шэсць мудрацоў са сваімі вярблюдамі, служкамі і дарункамі адправіліся ў доўгае вандраванне за зоркай. Кіраўнік той краіны, дзе жылі мудрацы, таксама адправіў з імі некалькі сваіх вярблюдаў, даў служак і правізіі. Мінуў некаторы час, зорка пастаянна ішла перад імі, паказваючы шлях, раптам, на сустрэчу ім выйшаў чалавек.

Вандровец (які сумняваецца): Мір вам добрыя людзі. І куды вы шлях трымаеце?

1М: Мы ідзём за новай зоркай, якая з’явілася на небе. У прароцкіх кнігах напісана, што яна ўкажа, дзе нарадзіўся цар неба і зямлі.

Вандроўца: Вялікі цар…, цікава…, а ў якой краіне ён нарадзіўся?

1 мудрэц: Мы прыкладна ведаем, што гэта Юдэя.

6 мудрэц: У старажытных прадказаннях сказана, што гэты цар – будзе кіраўніком усяго свету!

Вандроўца: (засмяяўся) І як вы сабе гэта ўяўляеце, вы прыйдзеце ў палац, невядома хто такія, і вы думаеце, вас упусцяць да нованароджанага? (звяртаецца да дзяцей) Ну скажыце: іх пусцяць у царскі палац? Ха-ха-ха. (звяртаецца да мудрацоў) ды вас адразу ж пакараюць смерцю за такую дзёрзкасць, і калі цар вельмі вялікі, значыць ён вельмі злы будзе! І служкі ў яго злыя! (да дзяцей) Ну скажыце, бо ўсе цары злыя? (дзеці: не!) (звяртаецца да мудрацоў) дарма вы гэта ўсё задумалі, ідзіце лепш дадому пакуль цэлыя, а цар і без вас абыйдзецца, у яго свайго золата хапае. (да дзяцей) Праўда дзеці, абыйдзецца цар без падарункаў? (дзеці: не) Хоць бы мне хто-небудзь падарунак падарыў.

Так, што вы разумееце ў царах і ў жыцці…, трэба жыць ціха і непрыкметна і нікуды не ездзіць лішні раз, не выпінацца, як я, колькі я бачыў у жыцці… і цэлы, і цэлы, як бачыце, жыву, нікога не чапаю, як вайна або голад, я ў хованку, у лес або на гару, раю вам рабіць тое самае.

2 мудрэц: Так, мы і мовы юдэйскай не ведаем, як мы будзем пытаць аб цары, нас сапраўды прымуць за шпіёнаў і адсякуць нам галовы.

Вандроўца: Вось, вось, я вам і раю: адпраўляйцеся дадому, пакуль цэлыя.

3 мудрэц: Я наогул стаміўся, прапаноўваю скончыць наша вандраванне, а ўсім мы можам сказаць, што цара бачылі, падарункі падарылі,… пайдзем дадому.

5 мудрэц: Вы што…, збочваць на паўдарогі? У нас вялікая місія, што вы слухаеце першага сустрэчнага, хай ідзе сваёй дарогай.

Вандроўца: Малады ты яшчэ, у жыцці не разбіраешся… А не знойдзецца ў вас для мяне якога-небудзь падарунка за каштоўную раду?

1 мудрэц: Твая рада не вартая і граша, ідзі сабе!

(вандроўца раззлаваны сыходзіць)

3 мудрэц: А мне маё жыццё дарога, раптам служкі цара і праўда расправяцца з намі, а я толькі жыць пачынаю, мне яшчэ 80 гадоў, у мяне ўсё наперадзе! Я пайшоў дадому! Я па хаце сваёй затужыўся.

5 мудрэц: Ды ты і так усё жыццё праседзеў у варот сваіх перад хатай, нават на кірмаш раз у год выбіраўся, няўжо табе не хочацца свет паглядзець, такая вандроўка выпадае раз у жыцці.

3 мудрэц: Нагледзеўся я ўжо на гэты свет. Бывайце!

3 мудрэц сыходзіць са сваім вярблюдам, усё з шкадаваннем разводзяць рукамі.

Аўтар: Мінула яшчэ некалькі месяцаў, мудрацы вельмі стаміліся, пераносячы холад і спёку.

4 мудрэц: Колькі можна ісці, ну калі гэтая зорка спыніцца, такое адчуванне, што мы хутка абыйдзем усю зямлю…, я стаміўся…, мой вярблюд зусім знямогся, хутка зваліцца і памрэ,( акцёр у касцюме вярблюда, вярблюд у гэты момант спатыкаецца і падае на сцэне) Вось вы толькі паглядзіце! А ў хаце жонка, дзеці, смачныя аладкі, мяса… Я мудрэц, а не вандроўца, я жадаю нармальна паесці.

6 мудрэц: Ты ўсю дарогу думаеш толькі аб ежы, паглядзі на свой жывот, табе і 20 кг скінуць яшчэ не пашкодзіла б.

4 мудрэц: Гэта не жывот, гэта камяк нерваў. Я ем: то сухары, то сухафрукты, што гэта за ежа, хутка мы будзем, як вярблюды есці вярблюджыя калючкі, давайце возьмем з куфара трохі золата і паядзім нармальна ў найбліжэйшай гасцініцы, а цар і не пазнае. На 5 манет больш або менш у яго ў куфары, якая розніца,… або прададзім ладан?

1 мудрэц: Нічога мы прадаваць не будзем, гэта падарункі для самага вялікага цара, як ты можаш думаць увесь час аб ежы, забываючы самае галоўнае, навошта мы ідзем.

4 мудрэц: Ну як жадаеце, я ўсё роўна паем нармальна, нічога мяне не спыніць.

Аўтар: Яны праходзілі міма гасцініцы, дзе зазывалі на абед. І адзін мудрэц пабег туды. Засталося іх чацвёра, і яны працягвалі свой шлях за зоркай. Мінула нямала часу, ужо амаль паўтара года яны былі ў падарожжы, раптам чуюць стогны і бачаць на дарозе параненага чалавека..

Паранены: на мяне напалі разбойнікі, увесь мой караван з дарагімі дыванамі выкралі, маіх служак забілі, а мяне доўга білі, думалі што я ўжо памёр і кінулі мяне на дарозе на з’ядзенне дзікім звярам. Дзякуй, што не пакінулі мяне паміраць, я вельмі багаты, я шмат заплачу вам за дапамогу.

5 мудрэц і 1 мудрэц: Нічога нам не трэба, мы не жадаем нажывацца на няшчасці іншых, мы дапаможам табе вярнуцца дадому, дадзім вярблюда і служку і ты дабярэшся з Богам да хаты.

Паранены: Дзякуй, вы вельмі добрыя, міласцівыя людзі, я буду ўсё жыццё маліцца за вас, куды вы ідзяце?

1М: мы ідзём за зоркай, шукаючы вялікага цара.

2 мудрэц: З мяне годзе, тут прапашчыя месцы, разбойнікі ўсюды,… абрабуюць, заб’юць! Я вяртаюся дадому, у мяне ў хаце 4 жонкі, куча дзяцей, што яны будуць рабіць, калі мяне заб’юць? Я доўга з вамі ішоў за гэтай зоркай, але ўсё, сіл маіх больш няма, амаль паўтара года ісці дзеля каго? Нейкага цара які нарадзіўся? Я самы вялікі мудрэц нашага горада, да мяне сам кіраўнік ходзіць за радай, і наогул, не для таго я вучыўся , каб згінуць на чужыне ад разбойнікаў. Золата я вам пакіну для цара, падарыце самі, але шлях працягваць я не буду. (аддае куфар)

1Мудрац: Мы ў мэты, засталося трохі, нас ахоўвае сам Усявышні Бог, і Ён не дазволіць разбойнікам зрабіць нам зло.

Але другі мудрэц не слухаў і ўцёк дадому са сваім вярблюдам.

Паранены: Я жыву недалёка ад Юдэі, сам я купец з Егіпта, я ведаю юдэйскую мову, і навучу вас трохі размаўляць, і распавяду вам пра звычаі гэтай краіны, каб вам было прасцей даведацца пра цара.

1 мудрэц: Бог Усемагутны паслаў нам цябе, таму што мы не ведаем мову і звычаі тутэйшых месцаў.

Аўтар: І яны пайшлі далей разам з параненым.

(музыка трывожная, свіст, цюгаканне)

Раптам на іх напалі разбойнікі, забралі ўсю маёмасць, падарункі для цара, а іх звязалі ўсіх разам і кінулі паміраць.

1Мудрэц: Больш за ўсё крыўдна, што мы ўжо амаль дайшлі да мэты, і падарункаў для цара шкада, што ж нам далей рабіць?

Раптам звяртаюцца разбойнікі і кланяюцца ім да зямлі, развязваюць іх і ўсю маёмасць вяртаюць. Мудрацы нічога не разумеюць, глядзяць на іх.

Атаман: (спалоханы) Анёл, вось такі велізарны, паўстаў перад намі, і сказаў усё вярнуць і праводзіць вас да самай Юдэі, інакш ён заб’е нас сваім велізарным мячом. Хто вы такія, цары або божыя людзі?

6 мудрэц: Мы мудрацы, ідзем з далёкай краіны, каб паклоніцца цару, бо бачылі зорку яго на ўсходзе, і яна вядзе нас у шлях, а гэта ўсе падарункі для цара: золата, ладан і мірра..

Атаман: Мы пайдзем наперадзе вас і праводзім вас да Юдэі, каб іншыя разбойнікі не напалі на вас, а вы памаліцеся за нас Богу, каб Яго Анёлы нас пашкадавалі. Мы больш ніколі не будзем рабаваць і забіваць.

мудрацы: Добра.

3 сцэна – гарадскі кірмаш.

Аўтар: Нарэшце шлях мудрацоў падыходзіў да канца, паранены купец неўзабаве паправіўся і пайшоў сваёй дарогай. Яны ўвайшлі ў Іерусалім, бо гэта была сталіца, а цары жылі толькі ў сталіцы. Яны зайшлі ў горад і апынуліся на кірмашы. (чутныя крыкі гандляроў, рэклама тавараў)

5 мудрэц: Дзе нарадзіўся Цар Юдзейскі?

1Жанчына: “У нас толькі адзін цар, Ірад”.

2Жанчына: “Якое мне дзела да цароў? Не жадаеце што-небудзь прадаць або купіць?

3Жанчына: “Пакіньце мяне! Маё дзіця хварэе, мне хапае клопатаў. Якая мне розніца, што хтосьці нарадзіўся або памёр?”

4 сцэна – царскі палац.

Аўтар: А ў гэты час у Іерусаліме ў царскім палацы.

(На троне сядзіць Ірад і сумна пазяхае, ловіць мух мухабойкай.)

Ірад: Які сум, нічога там не чуваць новага на кірмашы і наогул у краіне?

Служка Ірада: Ах, Вялікі цар Ірад! Нейкія людзі ходзяць і выпытваюць аб Цары Юдэйскім, які нарадзіўся.

Ірад: Аб якім цары?… А што, мая жонка зноў цяжарная?

Служка Ірада: Не!

Ірад: Прывядзіце іх да мяне.

Служкі прыводзяць мудрацоў.

Ірад: Каго вы шукаеце, якога цара? Я – цар.

1Мудрэц: Мы доўга вывучалі старажытныя прароцтвы, вялікаму Цару Юдэйскаму належыць нарадзіцца тут, бо мы бачылі зорку яго на ўсходзе і выйшлі за ёй, і вось мы дайшлі, каб пакланіцца яму і падарыць свае дарункі.

Ірад: Вы памыляецеся, у мяне ў сям’і ніхто не нарадзіўся, і пакуль нарадзіцца не збіраецца, ідзіце і пачакайце маё рашэнне.

(яны выйшлі з залы)

Да Ірада зайшоў кніжнік.

Ірад: дзе належыць нарадзіцца Хрысту?

Кніжнік: У Віфлееме Юдэйскім.

Ірад: Так… паклічце мне гэтых мудрацоў.

Заходзяць мудрацы.

Ірад: (зрабіў добрую міну) Так, задалі вы мне задачу, давайце так вырашым, калі вы знойдзеце, дзе нарадзіўся цар, паведаміце і мне, каб і я пакланіўся. Ну а калі не знойдзеце, значыць, вы памыліліся ў сваіх астранамічных разліках.

Мудрацы пакланіліся яму і сышлі. Кніжнік таксама выйшаў.

Ірад: (змяніўся ў твары) Я ім пакажу цара.

5 сцэна – пустыня

Аўтар: Быў вечар, і вось нашы вандроўцы стомленыя і расчараваныя выйшлі з горада.

1 мудрэц: Так, гэта вельмі дзіўна, цар нарадзіўся, але ніхто не ведае дзе?

5 мудрэц: А можа і няма ніякага цара, і ты памыліўся ў разліках?

6 мудрэц: Я ў разгубленасці, мы так доўга ішлі за зоркай, і вось дайшлі…, далей ісці няма сэнсу.

1 мудрэц: Як я стаміўся, падобна, я сапраўды памыліўся, прапаноўваю ісці дадому.

5 мудрэц: Паглядзіце, зорка ізноў рухаецца вунь туды, гэта горад Віфлеем. Пайдзем хутчэй, паглядзім.

1 мудрэц: Добра, але калі мы там не знойдзем цара, то вяртаемся дадому.

6 сцэна – горад і бедная пячора

Аўтар: Яны дайшлі да Віфлеема, і ўбачылі бедную пячору.

1 мудрэц: Паглядзіце, што гэта, наша зорка спынілася, і свеціць так ярка, як ніколі.

Мудрацы ўзрадаваліся, радасна сталі хваліць Бога!

5 мудрэц: Зорка свеціць прама над гэтай пячорай. Значыць тут і нарадзіўся цар Юдэйскі. Мы знайшлі Яго!

(заходзяць у хату, бачаць немаўля Ісуса ў маці на руках, побач Іосіфа і падаюць на калені)

6 мудрэц: Мы думалі, што самы вялікі цар на свеце народзіцца ў сталіцы, у царскім палацы, у багацці і пашане, а зорка прывяла нас сюды. Мы так баяліся, што нашы падарункі пададуцца дробязямі, у параўнанні з яго багаццем, і нас з пагардай выганяць служкі.

5 мудрэц: Мы ішлі ўлагоджваць цара сваімі падарункамі са страху.

1 мудрэц: Я зразумеў…, веліч чалавека не вымяраецца яго багаццем. Слава яго будзе праз яго справы.

5 мудрэц: І слабое немаўля можа стаць крыніцай сілы для шматлікіх людзей.

(дораць свае скарбы).

Марыя: Так Езус, наш Пан. нарадзіўся ў Віфліеме Юдэйскім, і нашы мудрацы па зорцы знайшлі Яго, але самае галоўнае, каб у гэтыя калядныя святы Ён нарадзіўся ў сэрцы кожнага чалавека!

Аўтар: Адміністратар